Nhiều địa phương công bố giá vật liệu xây dựng còn chậm và chưa bám sát với thực tế cung cầu của thị trường. Đây là lỗ hổng để nhiều đơn vị cung ứng lợi dụng đầu cơ, tăng giá để trục lợi.
Loạn giá vật liệu xây dựng
Mới đây, Cục Kinh tế xây dựng – Bộ Xây dựng đã phối hợp với Hiệp hội Tư vấn Xây dựng Việt Nam tổ chức hội thảo Trao đổi những khăn vướng mắc về công bố giá vật tư vật liệu đến chân công trình và một số bất cập về chi phí quản lý dự án và tư vấn đầu tư xây dựng.
Tại đây, nhiều ý kiến phản ánh hầu hết các địa phương đều công bố giá vật liệu không sát với thực tế của thị trường. Đây chính là lỗ hổng để các nhà cung ứng vật liệu lợi dụng tình trạng cầu vượt cung để trục lợi, đầu cơ, nâng giá vật liệu xây dựng.
Nhiều địa phương công bố giá vật liệu xây dựng còn chậm, chưa bám sát với thị trường
Cụ thể, thực tế công bố giá của địa phương còn chậm, đa số theo quý, chưa bám sát với thị trường. Danh mục công bố còn thiếu nhiều loại vật liệu xây dựng chủ yếu.
Tương tự, giá công bố mặt hàng vật liệu xây dựng tại các thời điểm khác nhau, nhiều khi không cập nhật so với biến thị trường dẫn đến giá lập dự toán, đấu thầu và giá thi công có sự chênh lệch lớn.
Đáng nói, hầu hết công bố giá vật liệu địa phương chỉ được xem xét trên cơ sở tham khảo báo giá của nhà cung cấp trên địa bàn tỉnh mà chưa xem xét đến khả năng cung cầu của thị trường.
Do đó, các đơn vị cung ứng vật liệu xây dựng lợi dụng tình trạng này để đầu cơ, tăng giá vật liệu để trục lợi khi có dự án lớn hoặc nhiều dự án được triển khai đồng thời.
Thực trạng chậm trễ, thiếu đồng bộ của nhiều địa phương đã dẫn đến tình trạng loạn giá vật liệu xây dựng. Điều này khiến công tác lập, quản lý chi phí gặp nhiều khó khăn, đẩy nhà thầu vào rủi ro khi giá vật liệu bùng phát tăng tại thời điểm thực hiện dự án.
Mới đây, nhiều doanh nghiệp tại tỉnh Điện Biên đã phản ánh việc công bố giá vật liệu xây dựng ở địa phương này thấp hơn giá thực tế thị trường khiến nhiều doanh nghiệp khăn hơn. Do đó, các cơ quan ban ngành cần chỉ đạo kiểm tra, rà soát, bởi vấn đề ở đây không đơn thuần là tuân thủ quy trình mà phải nắm bắt với thực tiễn thị trường.
Tìm cách khắc phục
Để hạn chế nguy cơ trục lợi, đầu cơ, nâng giá, Bộ Xây dựng cần hướng dẫn các địa phương công bố giá xây dựng minh bạch, công khai, kịp thời, phù hợp với cơ chế thị trường.
Bên cạnh đó, các địa phương cần thường xuyên rà soát, cập nhật, bổ sung các loại vật liệu chủ yếu, thiết bị công trình phổ biến vào danh mục để công bố. Đối với các loại vật liệu chủ yếu, có biến động giá nhiều thì địa phương cần tổ chức xác định, công bố giá cật liệu xây dựng hàng tháng, hàng tuần. Cùng với đó là nâng cao chất lượng, năng lực dự báo.
Cục trưởng Cục Kinh tế xây dựng cho biết việc công bố giá và chỉ số giá xây dựng của hầu hết các địa phương đều có “độ trễ” hơn so với diễn biến thị trường.
Để khắc phục hạn chế này, Bộ Xây dựng đã ban hành các văn bản yêu cầu các địa phương công bố giá kịp thời, bảo đảm sát giá thị trường, phục vụ điều chỉnh giá hợp đồng. Đồng thời tăng cường xử lý nghiêm các hiện tượng đầu cơ, tích trữ, đẩy giá vật liệu xây dựng.
Bộ Xây dựng đã giao Cục phối hợp với Viện Kinh tế xây dựng nghiên cứu, để trình Bộ ban hành trong thời gian tới hướng dẫn các Sở Xây dựng tiêu chí về cách thức khảo sát, công bố để đảm bảo công bố giá vật liệu thống nhất, kịp thời.
Trước đó, Bộ Xây dựng cũng đã có Công văn số 959/BXD-KTXD gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc xác định, công bố giá vật liệu xây dựng, thiết bị công trình, chỉ số giá xây dựng, nghiêm cấm tình trạng trục lợi, đầu cơ, nâng giá.
